تاریخ مصرف تایرها را بخوانید!

بسیاری از ما  از سال ساخت خودرویمان اطلاع داریم و در غیر این صورت نیز، این موضوع به صورت مشخص در سند و بیمه نامه ذکر شده است. وقتی می‌خواهیم غذایی در خانه بخوریم، می‌دانیم که در صورتی که مزه یا رنگ غذا غیرعادی است، باید تاریخ انقضای درج شده بر روی بسته آن توجه کنیم‌؛ چیزی که در دنیای تایرها نیز وجود دارد.

تمام تایرهایی که از سال ۲۰۰۰ در ایالات متحده به فروش رسیده‌اند، دارای یک کد چهار رقمی در دیواره خود هستند که ۲ رقم اول ( در بازه‌ای بین ۱ تا ۵۲) مربوط به هفته و ۲ رقم دوم مربوط به سال تولید در شرکت سازنده هستند. این موضوعی است که بسیاری از خریداران تایرهای جدید یا دست‌دوم از آن بی‌اطلاعند. مارک نوردلوس (Marc Noordeloos) از مجله Automobile از تجربه شخصی‌اش در این رابطه می‌نویسد:
این موضوع وقتی برای من اهمیت پیدا کرد که یک سری تایر زمستانی برای شرایط سخت برف و یخبندان در میشیگان سفارش دادم. تویوتا 86 مدل ۲۰۱۷ یک سری چرخ و تایر برای فصل سرما احتیاج داشت. البته قبل از اینکه برای خرید به سراغ این کوپه دیفرانسیل عقب بروم، به مدت کوتاهی، به یک سوبارو BRZ مدل ۲۰۱۷ با آپشن پکیج «پرفورمنس» نیز فکر می‌کردم، امّا در عین حال، علاقه‌ای به بال عقب با حال‌وهوای «سریع و خشن» علاقه‌ای نداشتم. مهمتر از همه، ارتقای ترمزهای «برمبو» بود که باعث حرکت شما به سمت چرخ‌ها و تایرهای ۱۷ اینچی زمستانی می‌شد. مدل‌های پایه BRZ و تویوتا 86 شرایط خوبی بر روی چرخ‌های ۱۶ اینچی دارند و به شما اجازه می‌دهند که با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، با ظاهری شبیه به «مد مکس» با چرخ‌های فولادی‌ سیاه‌رنگ حرکت کنید. به‌علاوه، من هیچ‌گاه مشکلی با ترمزهایم در خودروی قدیمی‌ام، سایون FR-S مدل ۲۰۱۳ نداشته‌ام.
سفارشم را که یک سری چرخ‌های فولادی و تایرهای زمستانی 205/55R16 بود، از Tire Rack انجام دادم. تایرها از نوع دانلوپ وینتر اسپورت 4D بود که تجربه آنها را در FR-S داشتم و قبلاً از چسبندگی بر روی برف و هندلینگ مناسب در آب‌وهوای خشک لذت می‌بردم. این تایرها اگرچه  بر روی سطوح خشک تقلای زیادی نشان می‌دادند، ولی در مجموع عملکرد خوبی داشتند. این در حالی است که از نظر من، سری تایرهایی مانند بریجستون بلیزاک، چسبندگی چندان جالبی در آب‌وهوای خشک و تر ندارند.
وقتی چرخ‌ها و تایرهای زمستانی‌ای که از Tire Rack سفارش داده بودم، از راه رسیدند، دیواره‌های آنها را چک کردم و یک کد برجسته 3414 دیدم که نشان می‌داد، تولید این تایرها در آگوست سال ۲۰۱۴ بوده است. این به معنای آن بود که تایرهای نویی که الان می‌خریدم، در واقع، ۳ سال سن داشتند. البته این موضوع شاید برای خیلی‌ها مسئله مهمی نباشد، امّا باید گفت که زمان پیشنهادی برای تعویض تایرها، از طرف بسیاری از کمپانی‌ها، ۶ سال است. البته مقاله‌های تکنولوژیک Tire Rack به شما می‌گویند که تایرها بین ۶ تا ۱۰ سال، هنوز هم عملکرد خوبی خواهند داشت و همچنین، تایرهایی که به‌خوبی در انبارها نگهداری شوند، زمان سرویس آنها افزایش پیدا خواهد کرد. شاید این نکته‌ای قابل‌قبول باشد، امّا وقتی کسی پول برای یک تایر جدید می‌دهد، انتظار دارد که کمتر از یک سال از ساخت آنها گذشته باشد؛ در غیر این صورت، انتظار دارد که آنها را با «تخفیف» بخرد.
در نتیجه، با Tire Rack تماس گرفتم و آنها با روی باز، چرخ‌ها و تایرها را پس گرفتند. در عین حال، به من گفته شد که به زودی، یک محموله دیگر از تایرهای زمستانی دانلوپ به دست‌شان می‌رسد. البته من مشکلی از نظر زمان نداشتم، ولی وقتی محموله جدید تایرها از راه می‌رسید، باز هم همان کد تاریخ ساخت بر روی آنها مشاهده می‌شد؛ چرا که «دانلوپ» تعداد زیادی از این تایرهای قدیمی در انبارهای خود دارد.

اگر بخواهیم کمی منصفانه بگوییم، سایز 205/55R-16 با توجه به رشد ابعاد چرخ‌ها و تایرها در خودروهای جدید، به یک سایز نادر و کم‌استفاده تبدیل شده است. تنها گزینه دیگه تایرهای با عملکرد زمستانی در Tire Rack، یک سری تایرهای ران-فلت پیرلی سوتوزیر بودند که نمی‌توانستند به‌خوبی بر روی تویوتا 86 سوار شوند.
برای بسیاری از رانندگان، رویکرد وسواسانه من نسبت به تایرها، چندان کاربردی نیست؛ چرا که آنها قبل از اینکه زمان انقضای تایرهایشان فرا برسد، آج‌ها و برجستگی‌های تایرها را به پایان می‌رسانند. به علاوه، به احتمال زیاد، ۹۹ درصد از مردم هنوز اطلاعی در مورد عمر تایرها ندارند. دوستم «لوک»، کسی است که همیشه به دنبال خرید چیزهای دست‌دوم است و معمولاً تایرهای زمستانی کار کرده می‌خرد و می‌فروشد. وی می‌گوید که هیچ‌گاه تا به حال، به شخصی برخورد نکرده که سؤالی در رابطه با عمر تایرها داشته باشد. همچنین وقتی از فروشنده‌ای در مورد سال ساخت تایرهایش می‌پرسد، به مانند این است که در حال گویش به زبانی متفاوت است.
بنابراین، اگر مثل من با خودرویتان رفتار می‌کنید و مسافت زیادی رانندگی نمی‌کنید، توصیه می‌کنم که حتماً از تاریخ ساخت تایرهایتان مطمئن شوید و سپس، آنها را بخرید. وقتی از تولید یک تایر می‌گذرد، لاستیک آن به‌تدریج، از بین می‌رود و خاصیت کشش و چسبندگی در آن، رفته‌رفته کاهش می‌یابد. تایرها تنها رابط بین شما و جاده هستند و باید ‌آنها را جدّی بگیرید.